زنجان به یک اکوسیستم فناورانه نیاز دارد، نه فقط چند مرکز رشد
به گزارش پایگاه خبری فاخر زنجان،احسان خواصی،رئیس پارک علم و فناوری استان زنجان در نشست صمیمی با اصحاب رسانه از تلاش‌ها برای برگزاری نشست خبری مشترک با حضور فعالان حوزه فناوری و رسانه‌های معتبر خبر داد و گفت: هدف اصلی ما ایجاد یک اکوسیستم فناورانه منسجم و هم‌افزا در استان است.
وی با اشاره به ضرورت هم‌افزایی بین اعضای مجموعه سیستم برای عملیاتی شدن ایده‌ها، افزود: «برای اینکه بتوانیم از حالت حرف به عمل برسیم، لازم است که همه اعضای مجموعه سیستم نقش داشته باشند و کار را به صورت جدی پیگیری کنند. این نشست‌ها و جلسات مشترک، زمینه را برای همکاری رسانه‌ای و پیشبرد اهداف فراهم می‌کند.
چالش‌های حوزه فناوری استان
رئیس پارک علم و فناوری زنجان در ادامه به وضعیت پراکنده مراکز رشد در استان اشاره کرد و گفت: ما سه بخش علم و فناوری در زنجان داریم که این موضوع از نظر من اتفاق خیلی خوبی نیست. در اکثر استان‌ها، پارک علم و فناوری متولی اصلی حوزه فناوری است، اما در زنجان به دلایلی که هنوز مشخص نیست، دانشگاه علوم پزشکی نیز تأسیس شد. با این حال، ما باید از این فرصت پیش آمده به بهترین شکل استفاده کنیم.
به گفته خواصی، مرکز رشد دانشگاه زنجان، مرکز رشد جهاد دانشگاهی، مرکز رشد دانشگاه آزاد و همچنین مرکز رشد دانشگاه علوم پزشکی، زیرساخت‌های آماده‌ای دارند، اما این زیرساخت‌ها به صورت منسجم با هم کار نکرده‌اند. این وضعیت، فرصت خوبی برای هم‌افزایی و استفاده مشترک از امکانات فراهم کرده است.
تأسیس مراکز رشد مشترک
وی با تشریح اقدامات انجام شده در چهار ماه اخیر، اعلام کرد: ما با همکاری جهاد دانشگاهی، کارخانه نوآوری آماج (که یک مجموعه خصوصی است) و دانشگاه آزاد اسلامی، مراکز رشد مشترک تأسیس کرده‌ایم. قرارداد مرکز رشد مشترک با دانشگاه آزاد نیز تا مهرماه امضا خواهد شد. همچنین در تلاشیم تا با دانشگاه علوم پزشکی و پارک سلامت نیز مرکز رشد مشترک راه‌اندازی کنیم.
خواصی ادامه داد: سازمان فنی و حرفه‌ای نیز اخیراً درخواست همکاری مشترک برای استفاده از مرکز رشد را مطرح کرده است. این مشترک شدن مزایای زیادی دارد، از جمله امکان تعیین استانداردهای یکسان و همفکری در تدوین قواعد و اصول مراکز رشد. طبق قراردادها، کمیته‌های مشترکی بین پارک و این مجموعه‌ها تشکیل خواهد شد.
تعریف پارک علم و فناوری و شاخص‌های ارزیابی
وی در بخش دیگری از سخنان خود به بازتعریف نقش پارک علم و فناوری پرداخت و گفت: «ما در سه تا چهار ماه گذشته، زمان زیادی را صرف مرور و بازتعریف مفهوم پارک علم و فناوری کردیم. طبق اساسنامه وزارت علوم، هدف اصلی پارک، افزایش ثروت از طریق فناوری و نوآوری است. این سه کلیدواژه – ثروت، فناوری و نوآوری – باید در پارک نهادینه شوند و برنامه‌های پارک نیز در همین راستا تدوین می‌گردد.
وی تأکید کرد: کسب درآمد از طریق فناوری و نوآوری کار آسانی نیست و درصد شکست کسب‌وکارهای این حوزه در سراسر دنیا بالاست. پارک‌های علم و فناوری با حمایت‌ها، مشاوره‌ها، شبکه‌سازی و توانمندسازی، درصد شکست این کسب‌وکارها را کاهش می‌دهند.
ارزیابی وضعیت شرکت‌های فناور
رئیس پارک علم و فناوری زنجان با اشاره به فرآیند ارزیابی شرکت‌های مستقر در پارک، توضیح داد: ما برای ارزیابی شرکت‌ها، چهار نوع ارزیاب در نظر گرفته‌ایم؛ دو ارزیاب کسب‌وکاری برای سنجش وضعیت مالی و دو ارزیاب فناوری (که عمدتاً از اساتید دانشگاه‌ها هستند) برای ارزیابی دانش فنی شرکت‌ها.
وی با بیان اینکه این فرآیند ارزیابی هنوز به اتمام نرسیده است، ابراز خرسندی کرد: تاکنون حدود ۱۵۰ شرکت مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند و خبر خوب این است که بیش از ۵۰ نمره از ۶۸ نمره کل ارزیابی را کسب کرده‌اند. این نشان‌دهنده سطح بالای شرکت‌های ماست.
خواصی در پایان افزود: با وجود اینکه شرکت‌های ما از نظر فنی در سطح خوبی قرار دارند، اما متأسفانه به دلیل کمبود زیرساخت‌ها، در مقایسه با استان‌های دیگر، نمره بالایی در سطح کشور کسب نمی‌کنیم. با این حال، شرکت‌های فناور ما در زنجان، در منصفانه‌ترین حالت، معادل بهترین شرکت‌های مشابه در استان‌های دیگر هستند و در برخی موارد حتی بهتر عمل می‌کنند.
تمرکز بر نیازسنجی و توانمندسازی شرکت‌های فناور
رئیس پارک علم و فناوری استان زنجان با اشاره به لزوم شناسایی و رفع نیازهای شرکت‌های فناور، بر اولویت‌بخشی به توانمندسازی و حمایت هدفمند از آن‌ها تأکید کرد.
وی: ما در جلسات ارزیابی شرکت‌ها، متوجه شدیم که بسیاری از آن‌ها در زمینه پرزنت کردن خود و مدل کسب‌وکارشان با مشکل مواجه هستند. پارک علم و فناوری وظیفه دارد این شرکت‌ها را توانمند کند. گاهی شرکت‌ها آنقدر درگیر دانش فنی و تولید محصول شده‌اند که از جنبه‌های دیگر غافل مانده‌اند. ما می‌توانیم با برگزاری کارگاه‌های آموزشی و تعیین مشاوران متخصص، به آن‌ها در این زمینه‌ها کمک کنیم.
وی افزود: مشکلات مربوط به اخذ مجوزها نیز یکی دیگر از چالش‌های پیش روی شرکت‌هاست. بسیاری از آن‌ها نمی‌دانند چه مجوزهایی را باید دریافت کنند. ما باید در این زمینه نیز راهنمای آن‌ها باشیم.
مدیریت بهینه منابع و تسهیلات
رئیس پارک علم و فناوری زنجان با بیان اینکه منابع مالی و فضایی پارک محدود است، اظهار داشت: باید این منابع را به صورت هدفمند و هوشمند هزینه کنیم. تصمیم گرفته‌ایم که تسهیلات اعطایی به شرکت‌ها بر اساس امتیاز ارزیابی و نیاز واقعی آن‌ها باشد. شرکت‌هایی که امتیاز بالایی دارند اما نیازی به تسهیلات فوری ندارند، در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرند، اما شرکت‌هایی که دانش فنی قوی و چشم‌انداز ثروت‌آفرینی دارند، در اولویت دریافت تسهیلات قرار خواهند گرفت.
این مقام مسئول در تشریح بسته‌های حمایتی جدید، گفت: برای شرکت‌های بالغ (پسا رشد) که نیروی بیمه‌شده و درآمد دارند، دو نوع تسهیلات در نظر گرفته‌ایم: تسهیلات گردش مالی ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومانی و تسهیلات ۸۰۰ میلیون تومانی. این تسهیلات پس از اتمام فرایند ارزیابی شرکت‌ها، تخصیص خواهد یافت.
وی افزود: برای شرکت‌های در مرحله رشد نیز دو بسته حمایتی در نظر گرفته شده است؛ یکی شامل تسهیلات ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ میلیون تومانی که به سه شرکت تعلق می‌گیرد و بسته دیگر با اعداد بین ۷۵ تا ۱۲۵ میلیون تومان که تلاش کرده‌ایم عدد تسهیلات را افزایش و تعداد را کاهش دهیم تا تأثیرگذاری بیشتری داشته باشد.
ارزیابی مستمر و الزامات قانونی
رئیس پارک علم و فناوری زنجان به قانون ارزیابی سالانه شرکت‌ها اشاره کرد و گفت: طبق قانون، پارک‌ها باید سالانه دو بار شرکت‌ها را ارزیابی کنند و در صورت عدم کسب امتیاز لازم، قرارداد تمدید نخواهد شد. در گذشته، تنها ۳۰ شرکت در ارزیابی‌ها شرکت می‌کردند، اما اکنون با افزایش فشار کاری، حدود ۱۵۰ شرکت در این فرآیند مشارکت دارند که این نشان‌دهنده ارزش کار انجام شده است.
وی با بیان اینکه داوران این ارزیابی‌ها از سوی شورای فناوری و استانداری تأیید شده‌اند، تصریح کرد: هرچند هنوز جا برای بهبود وجود دارد، اما ما ادعای بهترین بودن را نداریم و همواره به دنبال رشد و ارتقاء هستیم.
هم‌افزایی در اکوسیستم فناوری زنجان
وی در پایان به برگزاری چهارمین جلسه اکوسیستم فناوری در پنجم مردادماه اشاره کرد و گفت: یکی از نقدهایی که به حوزه فناوری در زنجان وارد می‌شود، پراکندگی و عملکرد جزیره‌ای دستگاه‌هاست. ما از ابتدای سال تلاش کرده‌ایم این نقیصه را برطرف کنیم و با همکاری جهاد دانشگاهی، کارخانه نوآوری آماج و دانشگاه آزاد اسلامی، مراکز رشد مشترک تأسیس کرده‌ایم.
خواصی افزود: هدف از این همکاری‌ها، استفاده مشترک از ظرفیت‌ها، ارتقاء سطح شرکت‌ها و همچنین اعطای مجوز فناوری با اعتبار بیشتر توسط پارک علم و فناوری است. همچنین در تلاشیم با سازمان فنی و حرفه‌ای، اتاق بازرگانی و سایر فعالان اکوسیستم، دوره‌های آموزشی مشترک برگزار کنیم و از ظرفیت‌های آن‌ها بهره‌مند شویم.
اولویت با همکاری‌های مشترک و رویدادهای هدفمند در اکوسیستم فناوری
رئیس پارک علم و فناوری استان زنجان در ادامه تشریح برنامه‌های این مجموعه، بر لزوم هم‌افزایی و همکاری با سایر نهادها در اکوسیستم فناوری استان تأکید کرد و گفت: هدف ما این است که با تجمیع رویدادها و ایجاد فضاهای همکاری مشترک، شاهد رشد و شکوفایی شرکت‌های دانش‌بنیان باشیم.
تفاهم‌نامه‌های همکاری و مراکز رشد مشترک
محمدی با اشاره به نهایی شدن قرارداد مرکز رشد مشترک با جهاد دانشگاهی، از برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی مراکز رشد مشترک با دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، سازمان فنی و حرفه‌ای و سایر مجموعه‌های علاقه‌مند خبر داد. وی افزود: این همکاری‌ها به نفع همه طرفین است؛ پارک علم و فناوری می‌تواند از ظرفیت‌های این مجموعه‌ها استفاده کند و در مقابل، آن‌ها نیز از مزایای مجوز فناوری و اعتباربخشی پارک بهره‌مند خواهند شد.
وی همچنین به تلاش برای ایجاد یک «ناحیه نوآوری» در نزدیکی دانشگاه زنجان اشاره کرد و گفت: با همکاری رئیس جدید دانشگاه زنجان، امیدواریم بتوانیم زمینی را برای توسعه پارک علم و فناوری در داخل دانشگاه اختصاص دهیم. این اقدام می‌تواند به نزدیکی بیشتر دانشگاه و پارک و ایجاد یک اکوسیستم فناورانه منسجم کمک کند.
برگزاری رویدادهای تجمیعی و هدفمند
رئیس پارک علم و فناوری زنجان با تأکید بر لزوم تجمیع رویدادهای حوزه فناوری، اظهار داشت: در تلاش هستیم تا با همکاری نهادهایی مانند صندوق پژوهش و فناوری و سازمان فن بازار منطقه، رویدادهای منسجم و با رویکردهای متفاوت، شبیه به جشنواره شهید بهایی اصفهان یا جشنواره رشیدی تبریز برگزار کنیم. این رویدادها می‌توانند شامل جذب سرمایه‌گذار، ارتباط صنعت با حوزه فناوری و دانش‌بنیان باشند.
وی از برگزاری رویداد «ناترازی انرژی» در هفته آینده خبر داد و گفت: این رویداد با هدف ایجاد نقطه شروعی برای کار هدفمند در حوزه انرژی برگزار می‌شود و از رسانه‌ها و فعالان این حوزه دعوت می‌کنیم تا با حضور خود، به دیده شدن و اطلاع‌رسانی بهتر آن کمک کنند.
نقش رسانه‌ها در ارتقاء اکوسیستم فناوری
محمدی با بیان اینکه هیچ کاری بی‌نقص نیست، از رسانه‌ها درخواست کرد تا با نقد سازنده و گوشزد کردن نواقص، به بهبود عملکرد پارک علم و فناوری کمک کنند. وی افزود: ما گاهی آنقدر درگیر مسائل می‌شویم که دید بیرونی را از دست می‌دهیم. نقدهای دوستانه رسانه‌ها می‌تواند تلنگری برای ما باشد تا بتوانیم کار خود را بهتر انجام دهیم.
کارخانه نوآوری آماج و ساختارهای موازی
وی در پایان به موضوع کارخانه نوآوری آماج اشاره کرد و گفت: تا زمانی که مطمئن نشویم این مجموعه واقعاً یک کارخانه نوآوری است، همکاری خود را با احتیاط ادامه خواهیم داد. همچنین به مشکل موازی بودن ساختارها در حوزه فناوری اشاره کرد و گفت: وجود دو نهاد موازی، یکی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و دیگری معاونت علمی و فناوری وزارت علوم، باعث هدررفت انرژی و موازی‌کاری می‌شود. امیدواریم با همکاری و همفکری، بتوانیم این چالش را نیز برطرف کنیم.
